Mija 61 lat od pierwszej samopodtrzymującej się reakcji łańcuchowej rozszczepienia Uranu w Polsce. Pierwszy polski reaktor badawczy EWA uruchomiony w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku, osiągnął stan krytyczny 31 maja 1958 r.
Reaktor EWA (skrót od Eksperymentalny, Wodny, Atomowy) był pierwszym reaktorem badawczym w Polsce. Jego budowa rozpoczęła się wiosną 1956 r. Uroczyste otwarcie reaktora odbyło się 14 czerwca 1958 r., ale pierwsza samopodtrzymująca się reakcja łańcuchowa rozszczepienia uranu miała miejsce już 31 maja 1958 r.
Reaktor EWA był wykorzystywany do produkcji izotopów promieniotwórczych oraz do badań prowadzonych na wiązkach neutronów wyprowadzanych z kanałów poziomych. Wytwarzane izotopy promieniotwórcze wykorzystywane były głównie w diagnostyce i terapii medycznej, a także w przemyśle i badaniach naukowych.
Eksploatację reaktora EWA zakończono w lutym 1995 r., a rozpoczęty w 1997 r. proces likwidacji w 2002 r. osiągnął stan określany mianem zakończenia fazy drugiej.
Wypalone paliwo jądrowe wywieziono do Federacji Rosyjskiej, natomiast inne skażone elementy składowane są w Krajowym Składowisku Odpadów Promieniotwórczych w Różanie oraz przechowywane na terenie Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych w Otwocku-Świerku. Budynek reaktora jest obecnie wykorzystywany przez Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych.
Należy zauważyć, że w ośrodku jądrowym w Świerku oprócz dwóch znanych reaktorów EWA i MARIA (uruchomiony w 1974 r. i nadal eksploatowany) zbudowano jeszcze trzy zestawy krytyczne (tzw. reaktory mocy zerowej) znane pod nazwami: ANNA, MARYLA, AGATA oraz P-ANNA jako modyfikację zezstawu ANNA, oraz zestaw podkrytyczny HELENA. Wszystkie reaktory oprócz reaktora MARIA są wyłączone z eksploatacji.
